Enerji Günlüğü - Türkiye elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 2,5’ini karşılayan Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine kömür sağlanan sahanın Orman İşletmesi’nce hazırlanıp İşletmeye devri 1 yıl daha gecikirse, bölgesel elektrik kesintilerinin kaçınılmaz hale geleceği öngörülüyor.
Türkiye enerji sektörünün 2,7 milyar dolarla en büyük ölçekli ikinci özelleştirmesi olan ve bugün IC İÇTAŞ Enerji-LİMAK Enerji ortaklığı çatısı altında faaliyetlerini sürdüren Yeniköy Kemerköy (YK) Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ’de verimlilik arttırıcı ve çevreye uyum amaçlı modernizasyon ve rehabilitasyon yatırımları devam ediyor.
YK Enerji Genel Müdürü Serhat Dinç, şirket tarafından işletilen Kemerköy ve Yeniköy termik santrallerindeki operasyonel süreçlere yönelik çalışmalar ve yeni yatırımların sonuçlarını almaya başladıklarını belirtti. İki santralin verimlilik açısından Türkiye’nin en başarılı elektrik üreticileri arasında yer aldığını anlatan Dinç “Tesislerimiz, kamudan özel sektöre devredilmiş termik santraller arasında sürdürülebilirlikte en başarılı santraller arasında” dedi.
ARZ GÜVENLİĞİ İÇİN YERLİ KAYNAK
YK Enerji Genel Müdürü Serhat Dinç, kimi ülkeler elektrik üretiminde kömürden tamamen vazgeçme yönünde bazı planlar açıklasa da elektrikte arz güvenliği için kömür santrallerinin önemini korumaya devam ettiğini söyledi. Kömürün gelecek 10 yıl içinde de önemini korumaya devam edeceğini vurgulayan Serhat Dinç, “Baz güç kaynaklar olmazsa, tek başına yenilenebilir kaynaklarla istikrarlı ve güvenli elektrik arz güvenliğini sağlamak henüz mümkün değil” diye konuştu.
KÖMÜRE DÖNÜŞ BEKLENTİSİ
Küresel ölçekte elektrik talebinde yaşana artışın, önümüzdeki dönem başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada kömüre yönelimi artıracağı görüşünü dile getiren Serhat Dinç şöyle dedi:
“Yenilebilir enerji kaynaklarından üretilen enerjiyi depolayacağımız ve ihtiyaç duyduğumuzda kullanabileceğimiz depolama teknolojileri gün geçtikçe gelişiyor. Ancak şimdilik bu santraller için güneş varsa elektrik var yoksa yok. Aynı durum rüzgâr için de geçerli. Bunun için zamana ihtiyaç olduğu konusunda tüm ülkeler hemfikir.”
SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ İÇİN
2019 Aralık ayında emisyon değerlerine uymayan kömürlü termik santrallerin faaliyetlerinin Cumhurbaşkanlığı kararıyla geçici olarak durdurulduğunu hatırlatan Serhat Dinç şöyle devam etti:
“Bu süreçte, standartları karşılayıp faaliyetlerine devam eden Türkiye genelindeki iki şirketten biri biz olduk. Ancak bununla da yetinmiyoruz. Yenileme projesi kapsamında 270 milyon euro tutarındaki yatırımımız devam ediyor. Rehabilitasyon çalışmaları için ise 10 milyon euro’yu aşan ek yatırım harcaması gerçekleştiriyoruz.”
DAHA TEMİZ BACA GAZI
Yenileme ve rehabilitasyon yatırımlarının öncelikli hedefinin baca gazı emisyon değerlerini düşürmek olduğunun altını çizen Serhat Dinç, şunları söyledi:
“Rehabilitasyon yatırımıyla birlikte kükürt dioksit (SO2) oranlarını 1000’den 400’e (mg/Nm3) indirmeyi başardık. Toz diye bahsettiğimiz parçacıkları ise 100’den 50’ye (mg/Nm3) çektik. Kömürün yanması sonucu oluşan NOx emisyonunu ise 800’den 200’e (mg/ Nm3) indirdik.”
“STRATEJİK OYUNCU”
Serhat Dinç, Kemerköy ve Yeniköy termik santrallerindeki yerli kaynaklara dayalı elektrik üretimiyle sadece enerji sektörünün değil ülke ekonomisinin de stratejik oyuncularından biri olduklarını vurguladı. Serhat Dinç, bu iki tesisi emre amadeliği daha yüksek ve daha verimli santraller haline getirmek amacıyla rehabilitasyon ve yenileme yatırımları yaptıklarını hatırlattı. İki santralde ve maden sahalarında toplam 3 bin 500 kişinin çalıştığını anlatan Dinç, “İstihdamın yüzde 80’i ise bölge halkından” dedi.
ELEKTRİK İHTİYACANIN YÜZDE 2.5’İ
YK Enerji Genel Müdürü Serhat Dinç, Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerinin, yüzde 100 yerli bir kaynak olan linyit kömürüyle Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 2.5’ini sağladığını vurguladı. “Elektrik enerjisinin yaklaşık üçte birini kömürden elde eden Türkiye’nin ulusal enerji politikasında yerli kömürün önemli bir yeri bulunuyor” diyen Dinç şöyle devam etti:
“Fosil yakıtlarda yüzde 80’nin üzerinde dışa bağımlı olan ülkemizin daha fazla dışarıya döviz ödemesini engelliyoruz. Bizim üretimimiz Türkiye’nin her yıl 1,3 milyar metre küp doğal gaz ithalatını engelliyor. Uluslararası piyasalarda doğal gazın fiyatının geldiği noktaya baktığımızda gerçekten cari açığın büyümesini engelleyen bir tesis olarak görülmemiz gerekiyor.”
GÜVENİLİR, YERLİ MİLLİ DESTEK
Madencilik faaliyetlerinin devam ettiği İkizköy-Akbelen orman alanlarıyla ilgili bilgi veren Serhat Dinç, “Nisan 2019 tarihinde Milas Orman İşletme Müdürlüğü tarafından İkizköy-Akbelen orman alanlarının büyük bir bölümü ‘endüstriyel plantasyon’ sahası olarak tespit edilmişti. Yani aslında bölgede biz madencilik faaliyeti yapmasaydık bile, bu bölgedeki ormanlar tür ve çeşit değiştirmek adına kesilecekti” dedi. Serhat Dinç, bölgedeki kömürün çıkarılmasından sonra sahanın rehabilite edilerek yeniden orman alanına dönüştürüleceğini vurguladı.
SANTRAL KÖMÜRSÜZ KALIRSA
YK Enerji Genel Müdürü Serhat Dinç, maden sahası içinde yer alan Akbelen’de Orman Genel Müdürlüğü’nün yapacağı kesimle ilgili yürütmeyi durdurma kararı alındığını hatırlattı. Dinç, kendilerine teslim edilmesi gereken bölgedeki çalışmaların gecikmesinin, önümüzdeki dönemde ulusal ve bölgesel ölçekte elektrik arzında ciddi sıkıntılara yol açacağı uyarısında bulundu. Dinç, “Bugün kömürümüz var; ancak yürütmeyi durdurma kararının devamı arzda sıkıntı yaratacak. 7-8 ay içinde bunun sonuçlarını yaşayabiliriz. İzmir, Muğla ve Aydın başta olmak üzere bu durum tüm Türkiye’yi etkileyebilir. Barajlardaki su seviyesinin de düşük olması da bu riski artırıyor. İthal kömürdeki fiyat artışını da düşünürsek, güvenilir yerli kaynağı kaybetmeyi millet olarak istemeyiz” dedi.
AYNI KÖMÜRDEN DAHA ÇOK ELEKTRİK
Serhat Dinç, Yeniköy ve Kemerköy Termik Santralleri’nde yapılan rehabilitasyon ve verimlilik arttırıcı yatırımlar sayesinde aynı miktarda kömürden yüzde 20’ye yakın daha fazla elektrik üretileceğini söyledi. Dinç, 270 milyon dolarlık verimlilik yatırımı kapsamında toplam beş üniteden ikisinde çalışmaların tamamlandığını, kalan üç ünitenin de önümüzdeki dönemde yenileneceğini anlattı. 2014 yılında 2,7 milyar dolara özelleştirilen iki santral, bölgede bulunan 160 milyon tonluk linyit rezervleriyle 2038 yılına kadar işletilecek.
SÜRDÜRÜLEBİLİR MADENCİLİK
Karbon ayak izini en aza indirgemek için faaliyetlerine devam eden YK Enerji’nin ağaçlandırma faaliyetlerinde de örnek bir enerji şirketi olarak öne çıktığını aktaran Dinç, “Şirketimiz kendi talebi ve isteğiyle Orman Genel Müdürlüğü ile arasında 2020 yılında ‘Ağaçlandırma İşbirliği Protokolü’ imzaladı. Bu sözleşme kapsamında ülke genelinde 450 bin fidan dikimi gerçekleştirdik. 2022 sonuna kadar ise bu sayı 1 milyonu aşacaktır. Hedefimiz 5 milyona ulaşmak” diye vurguladı.
TARİHİ GÜN YÜZÜNE ÇIKARIYOR
YK Enerji, maden ruhsat sahasındaki arkeolojik kurtarma çalışmalarını da sürdürüyor Arkeolojik kazılara bugüne kadar yapılan yatırım 12 milyon TL’ye ulaştı; şirket bu çalışmalara yıllık 8-10 milyon TL tutarında yatırımlarına devam edecek. Bölgedeki kazı çalışmalarında arkeolog, restoratör, sanat tarihçi, antropolog gibi uzman personelin yanı sıra bizzat yöre halkı da istihdam ediliyor. İkizköy başta olmak üzere bu çalışmalarda çevre köylerden de çoğunluğu kadın olmak üzere 75 kişi çalışıyor. Erken Tunç, Geç Geometrik, Arkaik, Klasik, Helenistik, Erken Roma, Doğu Roma dönemlerine ait farklı tiplerde 75 adet mezar, dört adet zeytinyağı işliği ve iki adet konut tabanı arkeologlar tarafından kazı alanlarında bulundukları şekliyle, Milas Ören Arkeopark açık hava müzesine kurulumları yapılmaya devam ediyor. Milas Ören Arkeopark Alanı, bünyesinde barındırdığı eserlerle birlikte tarihin tam 7 ayrı dönemine ve 3 bin yıllık bir zaman diliminde yolculuk yaptırmaya hazırlanıyor.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü / MİLAS