Enerji Günlüğü - Akaryakıt kaçakçılığı suçuna verilen cezalar arttırılırken, kaçakçılık fiiline karışmamış istasyon sahiplerinin mağduriyeti gideriliyor.
Petrol Piyasası Kanunu’nda, idari para cezalarını düzenleyen hükümlerde yapılan değişiklikle akaryakıt kaçakçılığına karşı sert tedbirler alındı. Buna göre akaryakıt istasyonlarında tespit edilen aykırılık veya suç teşkil eden fiiller, “düzeltme imkanı olan fiiller”, “düzeltme imkanı olmayan fiiller” ve “akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller” olmak üzere üç başlıkta sınıflandırılıyor. Akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller için öngörülen cezalar arttırıldı. Bu fiillerle ilgili aykırılığı giderme fırsatı da söz konusu olmayacak.
KUSURLU AMA İYİ NİYETLİ İŞLETMECİ PİYASA DIŞINA İTİLMEYECEK
Kaçakçılık dışında kalan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan mevzuat ihlallerinde soruşturma açılması veya idari para cezası uygulanmasından önce ihtar müessesesi işletilecek. İhtara rağmen mevzuata aykırı durumunu gidermeyenler için önce geçici faaliyet durdurma cezası verilecek. Geçici faaliyeti durdurma cezasına rağmen aykırılığı gidermeyenler için soruşturma açılacak ve soruşturma sonucunda idari para cezası uygulanabilecek.
İdari yaptırımlar; tedbirler, lisans iptalleri ve idari para cezalarından oluşacak. İdari para cezaları, tedbirler ve lisans iptallerinin uygulanması, kanunun diğer hükümlerinin uygulanmasına engel oluşturmayacak.
Petrol Piyasası Kanunu’na göre yapılan talep veya işlemlerde, kanuna karşı hile veya yalan beyanda bulunmanın cezası lisans iptali olacak. Kaçak ürün ikmal edenlerin lisansı da iptal edilecek.
UYGUNSUZ AKARYAKIT İKMALİNE ZARARI TAZMİN CEZASI
Teknik düzenlemelere uygun olmayan ürün ikmal edenler zararı tazmin etmekle yükümlü olacak. Teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarların tazmini hususu, lisans sahibi gerçek ve tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alacak.
Getirilen düzenlemeyle, nitelikli fiillere daha ağır cezalar verilecek. Fiili işleyenlerin, ekonomik kazançlarıyla orantılı olarak nispi idari para cezası verilecek. İdari para cezaları 110 bin lira ile 3 milyon lira arasında değişecek. Aynı suçun, iki yıl içinde aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde; idari para cezaları iki kat olarak uygulanacak.
TAHSİL EDİLMEMİŞ CEZALAR KAPSAM DAHİLİNDE
Petrol Piyasası Kanunu kapsamında, kanunun yürürlük tarihinden önce işlenen ancak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK) henüz uygulamadığı para cezaları da değişiklik kapsamında değerlendirilecek ve önce ihtar yapılmak suretiyle aykırılığın giderilmesi istenecek. Buna rağmen aykırılık giderilmezse soruşturma açılacak.
KAÇAKÇILIĞA KARIŞMAMIŞ MÜLK SAHİPLERİ MAĞDUR EDİLMEYECEK
Kaçak akaryakıtla mücadele ile ilgili düzenlemenin kanuna eklendiği tarih olan 11 Nisan 2013 tarihinden önce kira sözleşmesi veya benzeri şekilde kullanım hakkı devredilerek lisanslandırılmış tesislerde, kaçakçılık fiiline mal sahibinin karışmadığı hallerde tesise ilişkin kısıtlamalar kaldırılacak.
Böylelikle kaçakçılık fiillerine ilişkin yürütülen adli ve idari süreçlerde herhangi bir aksama oluşturmaksızın söz konusu tesislerin tekrar lisanslandırılarak petrol piyasası faaliyetlerine dahil edilmesi ve ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Mal sahipleriyle ilgisi olmayan durumlar da bundan böyle mal sahiplerinin mağduriyetine neden olmayacak.
EPDK KAÇAKÇILIK TESPİT EDERSE İHTAR ETMEDEN SORUŞTURMA AÇACAK
Niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan fiillerle akaryakıt kaçakçılığına ilişkin fiiller için ilgililer hakkında EPDK tarafından doğrudan idari soruşturma başlatılarak, gerekli yaptırımlara karar verilecek. Lisans sahibinin ilgili piyasa faaliyeti, niteliği itibarıyla düzeltme imkanı olmayan ve kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuran fiilleri nedeniyle EPDK tarafından geçici olarak durdurulabilecek.
Lisans almaksızın lisansa tabi bir faaliyet gösterildiğinin tespiti halinde tesisler, lisans alınıncaya veya lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar mühürlenecek ve ilgililer hakkında soruşturma başlatılacak.
OTOGAZ İSTASYONLARINDA 10 MİLYON LİRAYA KADAR PARA CEZASI
Lisansa tabi faaliyetlerin lisans alınmaksızın yapılması; eşit durumdaki alıcılara eşit hak ve yükümlülük tanıma; farklı şartlar uygulamama hükmünün ihlal edilmesi; sahip olunan lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi durumlarında otogaz bayiliği faaliyetinde bulunanlar dışındaki sorumlulara, 500 bin liradan az olmamak ve 10 milyon lirayı geçmemek üzere ceza verilecek.
Lisans alınmaksızın bayilik faaliyetinin yapılması, otogaz bayilik lisansı sahiplerince lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi durumlarında da sorumlulara, 100 bin liradan az olmamak ve 500 bin lirayı geçmemek üzere ceza uygulanacak.
PETROL STOKU TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Petrol Piyasası Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca ulusal petrol stoku tutma yükümlülüğü bulunan lisans sahiplerine, tespit tarihinde eksik tutulan her bir ton ürün için 250 lira ceza verilecek. Eksik tutulan stok miktarının hesabında ton küsuratı dikkate alınmayacak. Bu kapsamda uygulanan para cezası, ulusal petrol stokunun tamamlayıcı kısmının finansmanı için kullanılacak.
Ceza uygulanan bir fiilin 2 yıl geçmeden aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde idari para cezaları 2 kat artırılarak uygulanacak.
PARA CEZALARI BİR AY İÇİNDE ÖDENECEK
Petrol Piyasası Kanunu kapsamında verilen para cezaları tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenecek. Süresinde ödenmeyen idari para cezaları, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri gereğince tahsil edilmek üzere ilgili vergi dairesine gönderilecek.
Kanunla, LPG Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a da geçici bir madde eklendi. Buna göre, maddenin yürürlük tarihinden önce işlenen ve EPDK tarafından idari para cezası henüz uygulanmayan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan fiiller için lisansı devam edenlere, mevzuata aykırı durumlarını giderebilmeleri için imkan tanınacak, aykırılığın giderilmemesi halinde soruşturma açılacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla EPDK kararına bağlanmış ancak tahsilatı tamamlanmamış olan idari para cezaları, işlenen fiil için LPG Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile beraber daha düşük bir idari para cezası uygulanmasının öngörülmesi halinde, ilgili vergi dairesince asgari maktu hadden tahsil edilecek. Ancak kısmen veya tamamen tahsil edilen idari para cezaları iade edilmeyecek.