Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin`in, Güney Akım projesini durdurup, Türkiye`ye yıllık 63 milyar metreküp kapasiteli yeni bir boru hattı ulaştırma kararı, Rusya`nın bölgede yeni bir çare arayışı içinde olduğunu gösteriyor.

Böylesi bir çözüm, yani Güney Akım`ın Bulgaristan yerine Türkiye üzerinden Avrupa`ya bağlanması, daha önce Türkiye Cumhurieti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız tarafından önerilmişti.

Fakat o zaman Rusya, Avrupa`ya gaz ulaştıracak Güney Hattı`nda kendisini tek bir bir ülkeye bağımlı kılmamak için bu teklife pek sıcak bakmamıştı. Hatta Türkiye`den münhasır ekonomik bölgesini (MEB) kullanma izni aldığı halde, bu izni kullanmamanın yollarını arıyordu.

Yani Türkiye`ye Mavi Akım`la gaz satan Rusya, stratejik olarak Güney Akım`ı da bu ülke üzerinden Avrupa`ya bağlamak istemiyordu. Bu yüzden yeni hattı, Türkiye`nin MEB`inin 10 kilometre ötesinden geçirmeyi düşünüyordu.

Ama şimdi şu gerçekleşiyor. Stratejik olarak her iki ülke de karşılıklı birbirine bağımlı hale geliyor. Bu da demektir ki, Rusya şu anda ciddi şekilde Türkiye`ye ihtiyaç duyuyor. Bu ihtiyacı duyduğu için de Türkiye`ye daha çok güvenmek durumunda.

Şimdi yapılacak iş, Güney Akım`ın Avrupa`ya bağlanacağı ucun, birazcık daha aşağıya yönelmesi. Burada ekolojik ve diğer bazı problemler çıkabilir. Ama bunlar ayrı bir konu. Bunların dışında başkaca ciddi bir problem yaşanacağını da sanmıyorum.

Çünkü Güney Akım`ın varacağı son tüketim noktaları aynı: Yunanistan, İtalya, Bulgaristan, Arnavutluk, Kosova, Makedonya vs.

Peki, yeni Güney Akım, TANAP`ı engelleyebilir mi? İleride Hazar havzası doğalgazının Avrupa`ya geçişinin önünü kesebilir mi? Böyle bir ihtimal var. Ancak TANAP`ın taşıyacağı gaz miktarına (başlangıçta yıllık 16 milyar m3) bakılırsa, Güney Akım buna engel olmayacak gibi görünüyor. Çünkü Avrupa`da ve Türkiye`de kısa vadede bu kadar gaza zaten ihtiyaç var... Öte yandan hem Türkiye`deki hem de Azerbaycan`daki siyasi çevreler, Rusya`nın da daha önce Nabucco şimdi ise TANAP`a katılmasına yönelik sıcak mesajlar vermişlerdi. Çünkü hem Avrupa`da hem Türkiye`de kısa vadede ciddi şekilde doğalgaza ihtiyaç duyuluyor. Zaten Türkiye açısından TANAP ilk etapta iç tüketim için zaruri bir proje görünümünde.

Sonuç olarak da şunu söyleyebiliriz. Rusya Lideri Putin`in açıkladığı ve daha sonra Gazprom yetkililerinin ayrıntılandırdığı bu proje, gerçekleşmesi halinde Türkiye`nin elini güçlendirecek.

Yeni anlaşmayla birlikte Rusya ile Türkiye enerji ilişkisi başka bir boyuta sıçrayacak. Mavi Akım Boru Hattı`nda Türkiye sadece alıcı konumundaydı. Dolayısıyla Türkiye Rusya`ya bağımlıydı.

Oysa yeni Güney Akım, Türkiye`yi tek taraflı bağımlılıktan kurtarıyor. İki ülke, bu hatla birlikte birbirlerine karşılıklı bağımlı hale gelecek. Çünkü Güney Akım Projesi`nde Türkiye hem kullanıcı hem de taşıyıcı ülke konumunda olacak. Bu durumda taraflar enerji boyutunda birbirlerine karşılıklı güven duymak durumunda kalacaklar.

Bu proje gerçekleşirse, Türkiye`nin de içinde bulunduğu bölgede yeni bir jeoenerjik veya jeoekonomik atmosfer oluşacak.