Enerji Günlüğü - Azerbaycan'ın Hazar havzasından gaz çıkaracak olan Şah Deniz Konsorsiyumu, Avrupa gaz şirketleri ile satış anlaşmaları imzaladı. Böylece TANAP'la Batı Türkiye'ye oradan TAP ile İtalya'ya uzanacak hattan taşınacak gazın alıcıları da netleşmiş oldu.
Şah Deniz Konsorsiyumu'ndan yapılan açıklamaya göre, Avrupa’daki gaz şirketleri ile 10 milyar metreküp doğal gaz için 19 Eylül, Perşembe günü 25 yıllık satış anlaşmaları imzalandı. Şah Deniz İkinci Faz projesi ile Azerbaycan’daki Şah Deniz sahasından gelecek olan gaz, İtalya, Yunanistan ve Bulgaristan’da 9 şirkete satılacak. Böylelikle Azerbaycan doğal gazı ilk defa Avrupa’ya doğrudan ulaşacak ve Güney Gaz Koridoru açılmış olacak.
Toplamda 16 milyar metreküp Şah Deniz İkinci Faz doğal gazı, uzunluğu 3.500 km’yi aşan boru hatları ile Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk üzerinden ve Adriyatik Denizi’nin altından İtalya’ya ulaşacak. Avrupa şirketleri ile imzalanan bu anlaşmalar, daha önce 2011’de BOTAŞ ile yapılmış olan Türkiye’ye 6 milyar metreküplük satış anlaşmasının ardından gelmiş oldu.
AB ENERJİ GÜVENLİĞİ GÜÇLENECEK
Azerbaycan Petrol Şirketi SOCAR’ın Başkanı Rövnag Abdullayev, imza töreninde şunları söyledi:
“SOCAR ve birçok Avrupa şirketi arasında yıllardır süregelen müzakereler başarıyla sonuçlandığı için mutluyuz. Bu anlaşmalar, Azerbaycan’ın tarihindeki en büyük gaz satışını ifade etmektedir. Bunun yanısıra, Azerbaycan’ın dev gaz kaynakları ile Avrupa pazarları arasındaki direkt bağlantının bir başlangıcıdır. Azerbaycan, Şah Deniz gazını satın alan şirketler ile uzun dönemli işbirliğine hazırdır. Bu işbirliğinin, Avrupa’daki tüketicilere fayda sağlayacağından ve Avrupa’nın enerji güvenliğini güçlendirmekte önemli bir rol oynayacağından eminim.”
ÖNEMLİ BİR KİLOMETRE TAŞI
BP’nin Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye Bölgesi Başkanı ve Şah Deniz Üretim Paylaşım Anlaşması (PSA) İşletici Ortak Başkanı Gordon Birrell ise şunları söyledi:
"Şah Deniz Konsorsiyumu olarak, petrol ve doğal gaz sektörünün tarihindeki en büyük gaz anlaşmalarından birinin yapılmış olmasından gurur duyuyoruz. Konsorsiyum adına, bu müzakerelerde yer alan tüm şirketlere teşekkür etmek istiyorum. Bu gaz satış anlaşmaları sürecindeki iyi işbirlikleri, yıllarca sürecek ortaklıkların temelini atmıştır. Şah Deniz gazına gösterilen güçlü talep, Azerbaycan’ın gaz kaynaklarının uzun dönemli geliştirilmesi konusunda bizlere güven verdi. Bugün atılan imzalar, Şah Deniz 2 projesi için verilecek olannihai yatırım kararına bizi bir adım daha yaklaştıran önemli bir kilometre taşıdır."
GAZI KİMLER ALACAK?
Gazı satın almak için Axpo Trading AG, Bulgargaz EAD, DEPA Public Gas Corporation of Greece S.A., Enel Trade SpA, E.ON Global Commodities SE, Gas Natural Aprovisionamientos SDG SA, GDF SUEZ S.A., Hera Trading srl ve Shell Energy Europe Limited şirketleri anlaşma imzaladı. Toplamda 10 milyar metreküp olan gazın yaklaşık 1 milyar metreküpü Bulgaristan ve Yunanistan’a gaz tedarik edecek şirketlere, geri kalanı ise İtalya ve yakınındaki pazarlara tedarik edecek şirketlere verilecek.
Bu anlaşmaların imzalanması, Şah Deniz 2 gaz satış sürecinin tamamlandığı anlamına geliyor. Gaz satış anlaşmaları, bu yıl sonunda gerçekleşmesi hedeflenen Şah Deniz İkinci Faz projesinin nihai yatırım kararı verildiğinde geçerlilik kazanmış oluyor.
GÜNEY GAZ KORİDORU HAYATA GEÇİYOR
Şah Deniz 2’nci Faz projesi ile Hazar Denizi’nden çıkartılan doğal gaz, Türkiye ve Avrupa’daki pazarlara ulaştırılacak ve ‘Güney Gaz Koridoru’ hayata geçecek. Şah Deniz 2’nci Faz ile, birinci fazdan çıkartılan yıllık yaklaşık 9 milyar metreküp gaza ek olarak, yıllık 16 milyar metreküp (bcma) daha gaz çıkartılması bekleniyor.
Hazar Denizi’nin Azerbaycan kısmında, kıyıdan yaklaşık 70 km mesafede bulunan Şah Deniz sahasının 2’nci faz geliştirilmesi çalışmalarında şu ögelerin yer alması bekleniyor: Köprü ile bağlantılı 2 yeni açık deniz platformu, 26 deniz altı kuyusu, 550 m derinlikte yaklaşık 500 km’lik deniz altı boru hattı, Güney Kafkas Boru Hattı (SCP)’nın 16 milyar metreküp boyutunda genişletilmesi ve Sangaçal Terminali’nin büyütülmesi. Şah Deniz gazı, Türkiye üzerinden Trans-Anadolu Boru Hattı (TANAP) ile ve Yunanistan-Türkiye sınırından İtalya’ya kadar da Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile taşınacak.