Enerji Günlüğü (ÖZEL HABER / MEHMET KARA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye’nin ilk rüzgar santrali unvanına sahip Alaçatı Rüzgar Enerji Santrali’ne (ARES) el koyarak Elektrik Üretim AŞ’ye devretti.
Türkiye rüzgar enerji tarihinde önemli bir dönüm noktası geride kaldı. 1998 yılında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile imzalanan sözleşme kapsamında 20 yıl süreyle işletme izni verilen Alaçatı Rüzgar Enerji Santrali’nin lisans süresi bu yılın sonlarında, 28 Kasım 2018 tarihinde doluyordu.
TEMİNAT ORTADA YOK
İşletmeci şirketin sözleşme süresi sonunda santrali tam ve işler vaziyette devlete devretmesi gerekiyordu. Sözleşmede, işletmeci şirketin santralin devri öncesi ortaya çıkabilecek bakım ve onarım harcamalarını karşılamak üzere yaklaşık 1 milyon dolarlık bir teminat biriktirmesi şartı da yer alıyordu. Ancak geçtiğimiz yıl yaz başlarında böyle bir teminat tutarının biriktirilmediği ortaya çıkmıştı. Bunun üzerine Enerji Bakanlığı 15 Haziran 2017 tarihinde Alaçatı RES’in gelirlerine el koymuştu.
ESKİ PERSONEL KAPIYA KOYULDU
Yaklaşık bir yıl aradan sonra 12 Haziran 2018 tarihinde ise Enerji İşleri Genel Müdürlüğü ve ilgili daire başkanlıklarından yetkililer Çeşme Alaçatı’daki santrale gelerek, burada çalışan beş güvenlik görevlisinin işine son verildiğini bildirdi. Görevlilerden eşyalarını toplayarak tesislerden ayrılmaları istendi.
SANTRAL EÜAŞ’A DEVREDİLDİ
Güçbirliği Holding’in elinden alınan Alaçatı RES, devletin elektrik üretim şirketi Elektrik Üretim AŞ’ye devredildi. Bugüne kadar herhangi bir rüzgar santrali işletme tecrübesi bulunmayan EÜAŞ, Alaçatı RES’i işletmeye devam etmek üzere, sektör tecrübesi bulunan yeni bir ekip oluşturmaya hazırlanıyor.
BİR YILDIR TEKNİKER YOKTU
Alaçatı RES’te, devletin santral gelirlerine el koyduğu 15 Haziran 2017’den bu yana kadrolu teknik personel çalışmıyordu. Santralde sadece beş güvenlik görevlisi vardı.
TÜRBİNLER TAM ÇALIŞMIYORDU
Devletin el koymasından sonra teknik ekibin işine son verilmesi, bakımı yapılaman türbinlerin birer birer devre dışı kalmasına yol açmıştı. Bunun üzerine işletmeci şirket ihtiyaç duydukça dışarıdan teknik destek alarak türbinleri döndürmeye devam etmeye çalıştı. Son olarak bu türbinlerden sadece 10 tanesi teknik müdahaleler sayesinde çalıştırılabilir vaziyetteydi.
ÜRETİM HEDEFİNE HİÇ ULAŞAMADI
Türkiye’nin ilk rüzgar santrali Alaçatı RES, kurulduğu dönemdeki teknolojiye sahip. Her biri 600 kW’lık 12 türbinden oluşan, toplam 7.2 MW’lik kurulu güçteki santralin projesinde, yılda 18 milyon kWh elektrik üretilebileceği öngörülüyordu. Ancak santral kurulduğu günden bu yana hedef üretim rakamına ulaşabilmiş değil. Teknolojinin ve ekipmanın eskimesinin de etkisiyle Alaçatı RES aslında son yıllarda 11-13 milyon kWh aralığında bir yıllık üretim yapabiliyordu.
ORTAKLARA TEMETTÜ ÖDEMEMİŞ
Alaçatı RES’i işleten şirketin kontrolü Mazhar Zorlu Holding’te. Enerji Günlüğü, santralin ortaklarından Metin Atamer’in, 2008 yılında şirketin doğru yönetilmediğine ve ortaklara temettü ödenmediğine ilişkin ifadeler de içeren bir şikayet dilekçesine ulaştı. Bu başvuruya rağmen, o tarihten itibaren şirket hissedarlarına herhangi bir kar payı dağıtılmadığı da ortaya çıktı.
Mehmet KARA - Enerji Günlüğü